Met zijn strip STYX belandde Saïdjah Vos op de shortlist van de Plastieken Plunk 2021. Een goeie reden om hem eens uit te horen over zijn voorliefde voor mythologie en over wat hij nog voor ons in petto heeft.
door Lauren Borremans.
Wat moeten de lezers weten over jou?
Goh, niet zo veel eigenlijk. Ik ben geboren en getogen in Hasselt en ik heb gestudeerd in Gent. Ziezo, kort en bondig, haha.
Ik heb graag dat sommige dingen niet worden uitgelegd en dat de logica van het verhaal eerder emotioneel dan intellectueel is.
Met je strip STYX stond je op de shortlist van de Plastieken Plunk. Kan je vertellen waar STYX over gaat en waarom je ervoor koos om net deze strip in te sturen?
Het idee dat de Griekse mythologie geen verzonnen fabel is maar een absolute realiteit heeft iets charmerend en speelde al langere tijd in mijn hoofd. STYX gaat over een hedendaagse dode ziel die naar de Griekse onderwereld reist, maar geen idee heeft wie Charon of Hades is. De complete onwetendheid en onzekerheid van het onschuldige personage staat in contrast met Charon, die de eeuwige brug tussen leven en dood representeert. Die spanning drijft het verhaal, de miscommunicatie tussen het tijdelijke en het constante. Wat er verder gebeurt in het verhaal ontstaat door na te denken over de acties van de personages.
Het was interessant om te zien hoe mensen reageerden op het verhaal. Personen zonder mythologische voorkennis voelen sneller empathie voor de dode ziel dan voor Charon. Ik heb ook graag dat sommige dingen niet worden uitgelegd en dat de logica van het verhaal eerder emotioneel dan intellectueel is.
Mythologie is een thema dat vaak terugkomt in je werk. Vanwaar je fascinatie hiervoor? Probeer je met je illustraties ook een soort van eigen mythe te creëren?
Mythologie is zonder twijfel mijn grootste inspiratiebron. Toen ik klein was ging het natuurlijk om de fantastische aspecten van die verhalen. Zoals Perseus die Medusa onthoofdt, waarna Pegasus, een gevleugeld paard, uit het bloed van haar hals ontspruit. Hier kan Star Wars niet aan tippen, haha!
Ook de esthetische kwaliteit van deze mythes zijn prikkelend: verre werelden, ongelofelijke gebeurtenissen vol exotische kleuren en patronen etc. Hoewel mythologie nog steeds een belangrijke inspiratiebron voor me is, leerde ik ook van andere invloeden proeven door mijn opleiding aan het hoger kunstonderwijs. Aan LUCA School of Arts Gent kreeg ik een overvloed aan kunsttheorie en geschiedenis.
Ondertussen bekwaamde ik me wel verder in mythologie en ontdekte dat het niet enkel straffe verhalen zijn maar ook over universele uitingen van verlangens over verschillende culturen heen. Het genesis verhaal verschilt van de ontstaansmythe van de Grieken of de Sioux, maar er zijn gelijkenissen en daarin zien we de meest menselijke uitingen. De boeken van Lewis Hyde, Kurt Vogler en Joseph Campbell waren hierin zeer behulpzaam. Campbell zegt het eigenlijk het beste “The myth is a public dream, the dream is a private myth”.
Naast mythologie krijgen ook dieren een prominente plek in je illustraties. Komt die voorliefde uit dezelfde plek als je voorliefde voor mythologie? Je lijkt hiermee het alledaagse te willen overstijgen?
Het hangt allemaal aan mekaar vast zeker? Dieren komen in de mythologie constant voor als archetypen. Maar als ik even daarbuiten kijk, zijn dieren ontzettend leuk om te tekenen, ook natuurdocumentaires zijn eindeloos entertainend. Kijken hoe dieren zich gedragen is interessant, ze staan buiten de menselijke conditie.
Dat alledaagse overstijgen, het gaat verder dan basaal escapisme hoop ik. Onlangs had ik een gesprek met mijn vriendin over hoe onze smaken in boeken verschillen. Ik heb iets exotisch nodig om mee te sympathiseren, denk ik. Ik zal mezelf sneller herkennen in Nigeriaanse stamhoofden (Things fall apart van Chinua Achebe) of Zuid-Afrikaanse gevangenen (Life and Times of Michael K. van J.M. Coetzee) dan personages uit een boek van Tom Lanoye of Harry Mulisch.
Welke impact heeft dat op je werkproces?
Ik zou nooit een verhaal schrijven dat direct over mezelf gaat. Daarvoor vind ik mezelf in de eerste plaats niet interessant genoeg en in de tweede plaats vraagt dit om een vorm van introspectie waar ik niet van hou. Natuurlijk steek ik iets van mezelf in mijn werk, maar ik probeer eerder een personage te creëren dat parallel aan mezelf bestaat.
Ik heb horen zeggen dat er ergens in het diepst van je brein het idee groeit om een boek te maken, wat mogen we in de toekomst nog meer van jou verwachten?
Er is inderdaad een idee voor een boek, een hervertelling van een héél bekende mythe. Hopelijk geef ik er een interessante draai aan, op dit moment zie ik het als een bittere satire over mannelijkheid. Maar dat is momenteel in een embryonale fase. Daarnaast ben ik aan twee kortverhalen bezig. Misschien is Pulp deLuxe hier een goed platform voor?
STYX op Pulp deLuxe »
Profiel Saïdjah Vos »
