Illustratrice, feministe en artistiek nomade Leonie Bischoff is een vrouw van veel talenten. Met haar album Anaïs Nin: Op een Zee van Leugens maakte ze zelfs furore in Angoulême. Het werd dringend tijd om deze boeiende artieste eens te ‘verhoren’.

door Veerle Devos.

Dag Léonie! Je bent geboren en getogen in Genève, je hebt gestudeerd in Brussel, bent vervolgens verhuisd naar Parijs om dan weer terug naar Brussel te keren. Beschouw je jezelf een beetje als een artistieke nomade?
Niet nomadisch genoeg naar mijn smaak. Ik droom ervan om artistieke ervaringen op te doen in alle uithoeken van de wereld. Helaas ben ik er nog niet in geslaagd om dat te realiseren.

Mijn eerste verhuis van Genève naar Brussel was inderdaad een artistieke keuze, want in die tijd was er geen stripschool in Genève. Later was het een mix van artistieke en persoonlijke beweegredenen die me ertoe dreven opnieuw van ‘thuisbasis’ te veranderen. Maar Brussel is echt “mijn” stad geworden, vooral sinds de oprichting van het Atelier Mille. Atelier Mille is een Brussels collectief van striptekenaars, een hechte club waarvan ik lid ben en waar ik niet meer zonder kan!

Streven naar gelijke rechten voor vrouwen is een bewuste strijd voor mij geworden.

Je hebt een prachtige stripverhaal gemaakt met je “crayon magique”. Waarom heb je precies voor deze manier van werken gekozen? Is het een nostalgisch instrument, iets wat je vroeger vaak gebruikte?
Niet nostalgisch, nee, want ik kende deze potloden niet toen ik een kind was. Ik ontdekte ze ongeveer tien jaar geleden, dankzij Kitty Crowther die me er eentje gaf. Ik gebruikte ze alleen voor signeersessies en schetsboeken. Voor mijn album over Anaïs Nin zocht ik naar de passende techniek en toen schoot het me te binnen. Ik denk dat er een resonantie is tussen deze evoluerende lijn en de vele facetten in het werk en het leven van Anaïs Nin.

 

Prinses Suplex, Hoodoo Darlin’, De Ijsprinses, Anaïs Nin… telkens kies je voor sterke, en soms gekwelde, vrouwelijke protagonisten in jouw werken.  Schuilt er een feministe in jou?
Absoluut! En de feministe in mij blijft groeien en evolueren, naarmate ik lees en naarmate ik de actualiteit volg. Streven naar gelijke rechten voor vrouwen is een bewuste strijd voor mij geworden. Ik zie dat ik zelfs in mijn eerste albums, toen dit rechtvaardigheidsgevoel bij mij nog niet zo sterk aanwezig was was. Ik deed doen al verwoede pogingen om de vrouwelijke strijd voor gelijke rechten, voor meer ruimte en vrijheid op papier te zetten. Het is in mijn verhalen een terugkerend thema, een thema dat vroeger misschien niet zo duidelijk aanwezig was maar nu een stuk luider weerklinkt.

 

Hoe voelt het om deel uit te maken van het Comics Creators Collective Against Sexism? Heb je de ongelijkheid tussen mannen en vrouwen in de stripwereld al zelf mogen ondervinden?
Spijtig genoeg wel. Zoals in alle lagen van de bevolking is er seksisme en ongelijkheid op alle niveaus en in alle aspecten van de stripwereld. Ik heb persoonlijk verschillende vormen van discriminatie of intimidatie meegemaakt, maar gelukkig niets ernstigs. Ik had geluk.

Ik denk dat het belangrijk is om erover te durven spreken. Al heb je het gevoel dat je alleen staat, het is belangrijk om je angsten en frustraties te delen met anderen zodat het systemische aspect van seksisme, maar ook van homofobie, transfobie, geweld tegen sekswerkers, niet langer kan worden ontkend, en dat geweld tegen deze mensen  zwaarder wordt aangepakt. Dit soort gedrag wordt in onze samenleving aanvaard alsof het normaal is, en het wordt tijd dat dit verandert.

 

Je bent al genomineerd geweest voor eerdere werken zoals ‘Hoodoo Darlin’ en ‘De IJsprinses’. Maar nu hebt u de publieksprijs gewonnen op het Festival van Angoulême van 2021 voor Anaïs Nin: Op een Zee van Leugens. Voelde je dat dit een heel grote sprong in je carrière als tekenares?
De publieksprijs winnen was niet zozeer een grote stap voorwaarts voor me, maar wel eerder de vele deuren die voor me open gingen door het succes van mijn album! Ik kreeg veel meer aanbiedingen en mogelijkheden voorgeschoteld.  Uiteraard deed die publieksprijs winnen me ook veel plezier, ik had niet verwacht dat zo’n groot publiek mijn project, waar ik zo lang aan had gewerkt, zo ging appreciëren. Het gaf mijn zelfvertrouwen een flinke boost.

Het is een fijn vooruitzicht dat ik meer tijd kan besteden aan projecten die me passioneren dan aan opdrachten die ik enkel uitvoer om de huur te kunnen betalen.

Er werd al heel veel geschreven over Anaïs Nin. Heb je veel onderzoek moeten doen voordat je aan je verhaal begon?
Dat klopt. Maar uiteindelijk heb ik ervoor gekozen mijn verhaal voornamelijk te baseren op haar eigen woorden. Ik heb mij laten inspireren door haar dagboeken, haar romans en haar correspondentie. Wat er over haar geschreven is, kwam niet altijd overeen met wat ik voelde toen ik haar werk las. Ik vond vele biografieën over haar vaak veroordelend en paternalistisch.

(lees verder onder de afbeelding)

Anaïs Nin schreef: “Ik ben niet geïnteresseerd in schrijven als een man. Ondanks haar extrinsieke levensstijl, schilder je haar aan het begin van het verhaal af als een nogal lief en dromerig persoon. Vormt de symboliek van het bloemenbad, het licht en vooral de zee een tegenwicht voor de “rebelse” Anaïs?
Anaïs zit vooral vol tegenstrijdigheden en dat is een van de dingen die ik boeiend aan haar vind. Ze handelt vanuit zeer overtuigende ambities, maar ze verloochent haar kwetsbaarheid helemaal niet. Ze wil zowel een goede echtgenote zijn als een ontdekkingsreizigster van sensualiteit.  Ze wil schrijven vanuit het diepste van haar ziel en tegelijkertijd behagen.

Ik vind Anaïs enorm moedig, omdat ze ondanks verwondingen en trauma’s nooit opgeeft. Ze blijft proberen om van haar leven een spannend avontuur te maken. Anaïs Nin beschrijft zichzelf vaak als zwak en nerveus, maar voor mij is ze onvermoeibaar.

 

Klopt het dat je binnenkort aan een western gaat werken?
Ik werk momenteel aan een western voor jongeren. Het is een bewerking van een roman voor 9- tot 12-jarigen. Het is een grote kans om mijn kinderwens te realiseren om Amerika te gaan verkennen. Het is mijn vooruitzicht om een minder hard, vrolijker avontuur te tekenen, en vooral om eens een ander facet van strips te kunnen verkennen.

Dank je wel voor dit boeiend interview Anaïs! We wensen je nog veel vrolijke avonturen in Amerika toe!

 

Anaïs Nin: Op een Zee van Leugens telt 192 pagina’s en is verschenen bij Standaard Uitgeverij / Casterman.

Website Leonie Bischoff »
Bestel Anaïs Nin »

---