Onze zomerstop komt eraan. Een idee is misschien om deze zomer met een tentje de vrije natuur in te trekken? Dan lees je beter niet De Kuil, het nieuwste boek van Erik Kriek. Daarin trakteert hij ons op een portie folk horror dat zich afspeelt in de Veluwse Bossen.
door Bruno Willaert.
Proficiat met je nieuwe graphic novel! Centraal in het verhaal staat de legende van het Solse Gat in de Veluwse Bossen dat al straffe verhalen voorbracht zoals dat van een klooster met losbandige monniken die erin wegzakte. Hoe kwam je bij dit verhaal?
Het leek me leuk om eens een verhaal in Nederland te situeren. Het is zo’n ontzettend aangeharkt land hier, dat maakt het des te bijzonder dat er toch nog van die rare, wilde plekken te vinden zijn, omgeven door mythes, zoals inderdaad het Solse Gat. Er zijn er veel meer natuurlijk. De streken rond de Veluwe en de rivieren zijn al duizenden jaren bewoond. Ik vind dat een magisch idee. Ik weet niet of jullie dat in Vlaanderen hebben meegekregen, maar hier speelde ook de Affaire Ruinerwold waarin er een heel gezin onder de grond leefde op het platteland, zonder dat iemand het ook maar in de gaten had. Dat zoiets kan in Nederland vond ik eigenlijk wel heel wonderlijk en inspirerend, hoe gruwelijk het voor de betrokkenen ook was.
Het klinkt misschien gek, maar ondanks het feit dat ik zevenenvijftig word dit jaar, heb ik het gevoel dat ik net aan het beginnen ben.
Je verhaal brengt combineerde ook thema’s als het verlies van een kind met horror zoals je al vaak in films zag zoals Vinyan van Fabrice Du Welz of Antichrist van Lars Von Trier. Wat inspireerde jou het meest tot dit verhaal?
Grappig dat je Vinyan noemt. Ik vond dat een prachtige film. Calvaire was trouwens ook zo goed. Lars Von Trier vind ik eigenlijk een ongelooflijk pretentieuze lul. Van zijn werk moet ik niet zo veel hebben. Misschien wat van zijn vroege werk, zoals Europa. Die is nog wel te pruimen, maar dat terzijde. Ik ben zelf vader van een zoon en mijn diepste angst is dat ik hem overleef. Bij mij werkt het als catharsis om zo’n angst dan ‘head-on’ aan te pakken. Ook geef ik mijn personages, zoals in mijn eerder werk, graag een bak ellende mee. Door je personages iets af te pakken geef je ze meteen een goede motivatie, ergo, dan is er een conflict. Conflict = drama = een mooie roman. Veel inspiratie voor dit specifieke verhaal kwam ook van Don’t Look Now van Nicolas Roeg, prachtige, maar doodenge film over verlies en noodlot, en mijn favoriete boek Pet Sematary van Stephen King. De tweede keer werd die echt ruk verfilmd, die eerste versie is best te pruimen.
Zetten een man zich, net als Huub in het verhaal, sneller over het verlies van een kind dan een vrouw?
Ik zou het echt niet weten. Ik ben geen expert op dat gebied. Er zal best wel onderzoek naar gedaan zijn. In dit geval lijkt Sara het meest op mezelf. Ze ervaart een compleet verlies van controle. Iets waar ik in het recente verleden ook mee te maken heb gehad. Ik had een herseninfarct in 2018 waardoor ik links helemaal was verlamd. Ondanks dat het inmiddels weer beter gaat met me, worstel ik nog steeds met de effecten, vooral overprikkeling, en is dit verhaal misschien mijn manier om het te verwerken. Huub lijkt dan misschien meer op mensen uit mijn directe omgeving. Niet iedereen snapt de effecten van zo’n infarct namelijk. Niet mijn vrouw Stans hoor, mocht ze dit lezen. Zij was, en is nog steeds mijn steun en toeverlaat. Ik neem ook niemand iets kwalijk hoor! Je ziet niet aan mij dat er iets mis is, dus dan kan je al snel denken dat ik me aanstel.
Heb jij een speciale band met de Veluwse bossen?
Nee, niet per se. Mijn moeder is Finse, dus ik weet wat echte wildernis is. Ik ben vaak in Finland geweest. De Veluwe is natuurlijk maar een slap aftreksel van echte natuur. Sterker nog, het is grotendeels aangelegd op verarmde grond waar ze nota bene Douglassparren op hebben geplant, bomen die de grond alleen nog maar meer verarmen! Ook de beroemde heide en zandverstuivingen zijn hartstikke nep en onnatuurlijk! Er zijn nog wel stukjes, zoals bijvoorbeeld het Deelerwoud, waar het echt Midden-Europees beukenbos is, zoals het ooit overal was. Die stukken zijn echt heel mooi.
(lees verder onder de afbeelding)
Maar ik heb een goede kennis en diens familie -gevallen adel- bezit een landhuis op de Veluwe waar we regelmatig kwamen. Het was altijd een beetje een lugubere plek en ik wilde er altijd nog iets mee doen. We kwamen daar met veel plezier hoor, maar het was een oud huis met krakende trappen en dat soort dingen, dus een perfecte locatie voor een griezelverhaal.
Inventief gebruik van kleuren overigens. Hoe maak jij je keuzes van kleuren doorgaans?
Ik vind het altijd een leuke artistieke uitdaging met mezelf om mijn palet heel beperkt te houden. Ik moet dan alles binnen de gekozen kleuren oplossen. Ik vind het er ook gewoon tof uitzien zo, met die twee kleuren over elkaar. De derde kleur krijg je dan automatisch cadeau.
Het is pas je tweede boek met een doorlopend verhaal. Heb je nu pas de smaak te pakken voor langer werk?
Het klinkt misschien gek, maar ondanks het feit dat ik zevenenvijftig word dit jaar, heb ik het gevoel dat ik net aan het beginnen ben. Ik ontdek dat ik een eigen stem heb en wat te vertellen heb. Misschien komt met de leeftijd ook meer een ‘fuck you’ attitude. Ik was er me vroeger te veel bewust van wat anderen van mijn werk zouden vinden. Nu ben ik daar wat zelfverzekerder in. Tekenen vond ik altijd al leuk, maar verhalen schrijven is echt een ontdekking! Elk boek is een nieuwe ontdekkingsreis. Ik heb geen idee waar die zal eindigen. Heel spannend vind ik dat. Zolang er mensen zijn die dat dan ook willen uitgeven, shout out naar Wiebe en Chris van Scratch Books en lezers die het willen lezen, ga ik er mee door.
Wat mogen we nog verwachten in de toekomst?
Ik ben alweer zes geschetste pagina’s ver in een nieuwe roman. Werktitel is Korpi. In het Fins betekent dat ‘wildernis’ of ‘woestenij’. Het verhaal speelt tijdens de Winteroorlog van 1939-40 in Finland. Het moet een soort Southern Comfort in de sneeuw worden. Veel meer kan ik er nog niet over vertellen want het verhaal bevindt zich nog in het stadium dat het ook nog in zijn geheel in de papierbak kan eindigen. Verder komt De Kuil uit in het Frans, Duits, Spaans, Italiaans en Engels volgend jaar. Ik hoop dat het overal net zo goed wordt ontvangen als bij ons.
De Kuil telt 136 pagina’s en is verschenen bij Scratch Books.
Bestel De Kuil »
Website Erik Kriek »