Ook in Nederland laten ze debutanten niet in de kou staan. Studio Hoekhuis sloeg de handen ineen met een voormalig uitgever. Na een geslaagde crowdfunding zag Collectie Hoekhuis het levenslicht met twee eerste uitgaven: van Maaike Beuten, van wie we vorig jaar nog werk publiceerden, en Nik Heemskerk.
door Bruno Willaert.
Collectie Hoekhuis is een nieuwe uitgeverij die zich richt op strips die bij andere uitgeverijen minder snel een kans maken in de kijker te zetten aan een lage prijs. Hoe kwam het idee tot stand?
Collectie Hoekhuis: “Ivo ziet in zijn boekhandel Studio Hoekhuis, dat stripboeken steeds duurder worden en dat mensen in toenemende mate iets kopen dat nog betaalbaar is. Met name voor jongeren is een graphic novel van €35,- of meer, niet altijd een aantrekkelijk aanbod. Hij vroeg zich af of het mogelijk was een keer iets uit te geven dat de moeite waard, maar niet gelijk de hoofdprijs kost. Sigge merkte als uitgever van soul food comics dat er een hoop stripmakers rondlopen die graag een echte graphic novel zouden maken, maar dat uitgevers door de hoge prijzen en de risico’s van een debuut niet staan te springen. En niet iedereen is in staat om zich in dat geval twee jaar lang op te sluiten om het dan maar op de bonnefooi te doen. Op een dag hadden we het hier met elkaar over en hoe lastig het hierdoor is voor nieuw talent om een voet tussen de deur van de stripwereld te krijgen. We bedachten toen dat we wellicht aan beide problemen een mouw konden passen door zelf dingen uit te gaan geven onder de vlag van de winkel.
Zolang Collectie Hoekhuis weet te verrassen en we strips kunnen uitgeven die laten zien dat er in de Lage Landen meer gebeurt dan je dacht, zijn wij tevreden.
Door het aantal pagina’s (+/- 40) beperkt te houden hoeven stripmakers niet gelijk hun magnum opus te produceren, maar krijgen ze wel voldoende ruimte om te laten zien wat ze kunnen. En door een standaardformaat aan te houden dat voor romans en graphic novels gebruikt wordt, kunnen we de drukkosten beperkt houden. Daardoor blijft het betaalbaar. Het formaat is ook gekozen met het idee dat mensen een verhaal kunnen maken dat later als hoofdstuk in een groter geheel kan dienen. Mocht die kans zich voordien, dan hoeven ze dus niet helemaal opnieuw te beginnen. Het idee is overigens dat we ons slechts ontfermen over deze ene uitgave. Auteurs behouden hun eigen rechten en zijn verder niet aan ons gebonden.
We vroegen ons aanvankelijk nog af of deze constructie wel aantrekkelijk zou zijn voor stripmakers, maar het feit dat we ze helpen met de totstandkoming, en dat we de vormgeving verzorgen en een belangrijk deel van de promotie op ons nemen, blijkt ze een hoop kopzorgen te schelen.”
Jullie richten je niet per se op pas afgestudeerde tekenaars, maar eerder ervaren tekenaars die nog onderbelicht bleven. Hoe kwamen jullie bij Maaike Beuten en Nik Heemskerk uit?
Collectie Hoekhuis: “Ivo had zijn eerste kennismaking met het werk Nik in de vorm van zijn afstudeerproject Going Up in Smoke (uitgave Bries). Hij vond zijn werk interessant, onder andere door de diversiteit aan stijlen die hij in zijn werk laat zien. Ivo had hem daarom eens gevraagd om een briefkaart te maken voor Studio Hoekhuis en dat was beide goed bevallen. Toen we op zoek gingen naar auteurs was dat dus de eerste naam die hij noemde. Sigge heeft ooit als uitgever van soul food comics meegedaan aan De Grote Strippitch in Stripmuseum Brussel. Maaike liet daarbij haar werk zien en hij was zeer gecharmeerd van haar tekeningen en het idee erachter. Maar dat was typisch werk waar uitgevers bij aarzelen: omdat het zo uniek is heb je geen idee of je er publiek voor kunt vinden. En dat geldt dan voor uitgevers van zowel graphic novels, als bijvoorbeeld kunst- of prentenboeken, want het zit overal natuurlijk een beetje tussenin. Collectie Hoekhuis was een ideaal vehikel om precies dat werk een keer een kans te geven.
Overigens mogen auteurs best net afgestudeerd zijn, zolang wij maar enthousiast worden van wat ze maken. En omgekeerd kan ook, het lijkt ons leuk om ook werk van bekende auteurs te publiceren die een keer iets willen maken wat je niet van ze verwacht. Zolang Collectie Hoekhuis weet te verrassen en we strips kunnen uitgeven die laten zien dat er in de Lage Landen meer gebeurt dan je dacht, zijn wij tevreden.”
Wat brengt de toekomst? Hebben jullie al nieuwe tekenaars gecontacteerd voor de volgende uitgaven van Collectie Hoekhuis?
Collectie Hoekhuis: “Bij het lanceren van de Voordekunst-campagne klonken er gelijk veel enthousiaste geluiden onder stripmakers. Sindsdien hebben we er ook een hoop gesproken die graag eens iets via ons willen publiceren. We hebben al een paar namen op het oog voor de eerstkomende uitgaven, waar we begin volgend jaar een start mee gaan maken. We houden graag vast aan de formule waarmee we nu gestart zijn, dat maakt de productie simpel en houdt het ook voor het publiek helder, maar sommige auteurs hebben ons hele toffe verhalen laten zien die daar niet aan voldoen. Wat we daarmee gaan doen weten we nog niet, ook daar gaan we ons komend jaar op bezinnen. Er gaan in 2025 in ieder geval nieuwe uitgaven komen bij Collectie Hoekhuis en we doen ons best om iedereen, en ook onszelf ermee te verrassen.”
Maaike Beuten – Bloedserieus
“Ik werk als grafisch ontwerper, ik ben bezeten door letters en gefascineerd door drukprocessen. Ik hou van tekenen, maar mijn tekeningen bleven steeds in mijn schetsboek. In 2020 ben ik ze beginnen scannen. Ik vond het fascinerend hoe onwillekeurig geschikte beelden samen altijd een verhaal vertellen. Ik ben geen stripmaker en behandelde mijn materiaal eerder als grafisch vormgever. Dat wat ik aan het proberen was, werd meer en meer ‘strip’. Op De Grote Strippitch in Stripmuseum Brussel – waar ik ook jullie leerde kennen- ontmoette ik Sigge Stegeman van soul food comics. We zagen elkaar toen tien minuten. Sigge werkt ook als ontwerper en voelde wat ik probeerde. Hij heeft me nadien nog waardevolle feedback gegeven.”
Plaats je een tekst in een zwierige script, dan lezen we dat als chic of luxueus. Plaatsen we dezelfde inhoud in een display letter, dan verandert de inhoud.
Waarover gaat Bloedserieus?
Maaike Beuten: “Bloedserieus is een verzameling van kleine verhaaltjes of gedachtes rond de afbeelding. Hoe presenteren wij de wereld rondom ons? Hoe ontstaan beelden in ons hoofd? Wanneer is een afbeelding stereotiep? Een (af)beeld(ing) is iets zeer krachtig, maar ook geconstrueerd. Plaats je een tekst in een zwierige script, dan lezen we dat als chic of luxueus. Plaatsen we dezelfde inhoud in een display letter, dan verandert de inhoud.”
In een eerder interview op Pulp deLuxe zei je dat typografie voor jou is wat kleur voor veel tekenaars is. Je hebt je op dat vlak goed kunnen uitleven in Bloedserieus. Hoe ga je te werk om de diverse typografie en beeld met elkaar te laten rijmen?
Maaike Beuten: “Als ik naar de wereld rondom mij kijk, is typografie iets dat altijd mijn aandacht krijgt. Vaak is het onbewust in de bundel beland. Als vormgever behandel ik mijn tekst als een beeldelement en is het een onderdeel van de tekening. Niet iets wat op voorhand is uitgedacht, het boek heeft geen storyboard, het ontstaat organisch tijdens de opmaak.”
Komt de vuistdikke versie van Bloedserieus zoals hij op de cover staat er ooit? Ben je al bezig aan nieuw werk?
Maaike Beuten: “De dikke versie Bloedserieus is al lang klaar, dus als iemand die wil publiceren kan die contact opnemen met mij. De publicatie door Collectie Hoekhuis zorgt ervoor dat ik veel feedback krijg op het werk. Het geeft vooral weer goesting en inspiratie. Het volgende thema waarrond ik wil tekenen is artificiële intelligentie en hoe dit ons allemaal zal verwarren, of niet?”
Nik Heemskerk – Vis op het droge
“Eerder heb ik een postkaartje mogen ontwerpen voor de winkel Studio Hoekhuis. Volgens mij heeft Ivo mij destijds ontdekt via Instagram, al is dat wel een tijdje geleden. Sindsdien hebben we altijd contact gehouden, en zo is het balletje verder gaan rollen.”
Ik droom vaak in dit soort narratieve – sprookjesachtige verhalen met een moraal.
Waarover gaat Vis op het droge?
Nik Heemskerk: “In de kern gaat het, denk ik, over tevreden zijn met wat je hebt en niet te veel nemen, zeker in een tijd waarin we vaak meer willen en alles steeds groter en overvloediger lijkt te moeten zijn – vooral tijdens de feestdagen. Daarnaast heb ik als basis ook andere systemen in mijn achterhoofd, zoals kapitalisme, communisme en iets wat daar tussenin zit (al weet ik niet precies wat dat zou zijn, haha).
Het gaat ook over hoe je kunt handelen, uitgewerkt in drie archetypen:
De Rode Ridder, die staat voor het uiterste egoïsme.
De Blauwe Ridder, die symbool staat voor het uiterste ethische handelen.
De Gele Ridder, die balanceert tussen beide en worstelt met keuzes en twijfels.
Deze karakters zijn bovendien gekoppeld aan een symboliek van kleuren en vormen:
Rood en de driehoek voor de Rode Ridder.
Blauw en het vierkant voor de Blauwe Ridder.
Geel en de cirkel voor de Gele Ridder.
De koningin vertegenwoordigt een combinatie van al deze elementen, een samensmelting van het geheel.”
Vis op het droge is een wel erg grimmig sprookje. Hoe kwam je tot dit verhaal?
Nik Heemskerk: “Ik denk dat ik in die periode veel middeleeuwse legendes en sprookjes las, zoals Karel en de Elegast, Fisher King en de legendes van Koning Arthur. Die verhalen hebben me geïnspireerd en geleid tot een soort vreemde samensmelting van ideeën. Daarnaast ben ik opgegroeid met veel sprookjes en oude verhalen die mijn vader me vroeger vertelde, wat waarschijnlijk ook een invloed heeft gehad.
Ik moet ook zeggen dat ik vaak droom in dit soort narratieve – sprookjesachtige verhalen met een moraal. Het lijkt erop dat dit thema zelfs in mijn onderbewuste speelt. En waarom het in mijn werk vaak wat grimmiger is? Dat vind ik gewoon leuker om te tekenen.”
De invloed van de stomme film is voor mij wel merkbaar, maar waar haal je doorgaans je inspiratie?
Nik Heemskerk: “Buster Keaton en Charlie Chaplin – ik kan niet ontkennen hoezeer ik van hun werk geniet en hoe vaak ik ernaar gekeken heb. Ze hebben me zonder twijfel beïnvloed.
Voor dit project heb ik me daarnaast laten inspireren door de film Das Cabinet des Dr. Caligari. De donkere sfeer en het afwisselen van kleurgebruik in deze film hebben me geïnspireerd in deze film worden maar drie kleuren gebruikt en wisselen ze hier mee af, maar ook de manier van acteren en close ups vormden een bron van invloed.”
Ben je al bezig aan nieuw werk?
Nik Heemskerk: “Momenteel ben ik bezig met de strip Long Life Napoleon, die zich richt op de Napoleontische veldtocht naar Rusland. In de strip zal het vooral gaan over het dagelijkse leven van de gewone soldaat, en niet over Napoleon zelf. Het verhaal onderzoekt hoe verschillende jonge mannen zich voelen en gedragen in zo’n extreme situatie, hoe ze eer en glorie proberen te bereiken, en hoe dit soms slecht maar soms ook goed uitpakt. Het behandelt ook thema’s zoals mannelijke toxiciteit en heeft duidelijk ook een anti-oorlogsboodschap.
Dit project werk ik samen met schrijver Milo Cremer uit Eindhoven, en we zijn hier al geruime tijd mee bezig. Er is veel historisch onderzoek verricht, de karakters zijn zorgvuldig uitgewerkt, en de hoofdstukideeën staan op een rijtje. De productie gaat langzaam van start, maar ik schat in dat ik hier nog wel even mee bezig zal zijn. De strip zal uiteindelijk uitgegeven worden bij Concerto Books. Ook heb ik subsidie ontvangen via de Fiep Westendorp Prijs en het Stimuleringsfonds.
Tot slot moet ik bekennen dat er na Vis op het droge ook twee vervolgverhalen zijn ontstaan. Misschien is het verstandig om daar nog even mee te wachten, zodat ik niet te veel tegelijk doe. Toch moet ik toegeven dat mijn vingers jeuken om ermee verder te gaan, hoewel ik eerst wil afwachten hoe Vis op het droge land. In ieder geval heb ik stiekem al een scriptje geschreven. Nu ik dit opschrijf, merk ik dat mijn antwoord misschien wat dubbelzinnig is als het gaat om het afwachten van vis op het droge.”
Vis op het droge telt 40 pagina’s en werd uitgegeven door Collectie Hoekhuis.
Bloedserieus telt 40 pagina’s en werd uitgegeven door Collectie Hoekhuis.
Profiel Maaike Beuten »
Website Nik Heemskerk »