We krijgen ook hoog bezoek uit Servië op Zine Happening 8. Onze tweede hoofdgast Matrijaršija laat zich niet zo makkelijk definiëren. We vragen het ze dan maar zelf om zich voor te stellen in de tweede aflevering van onze Grensgebied-reeks.
door Bruno Willaert.
Op jullie website zeggen jullie dat iedere definitie van Matrijaršija meer een probleem is dan een oplossing. Kunnen jullie toch een poging doen om Matrijaršija te definiëren?
Een van de pogingen om Matrijaršija te definiëren was om het te communiceren als een autonoom cultureel centrum. Op Instagram hebben we toegevoegd: uitgeverij, zeefdruk en riso werkplaats. Op Facebook is de definitie nog steeds kunstgalerie. En aangezien Matrijaršija nu bijna tien jaar bestaat, groeide het uit tot een echt complex systeem van activiteiten, functies en relaties. Matrijaršija is ook organisator van het Novo Doba Festival, de Fijuk beurs en de Street Gallery. Ha! Nog meer zaken om te definiëren
Ondanks alle ontberingen is en blijft Matrijaršija een kruispunt voor kunstenaars uit niet alleen Servië, maar uit de hele regio, Europa en daarbuiten.
Maar bovenal zijn Matrijaršija mensen die het mogelijk maken en de manier waarop die mensen samen leven en werken, de manier waarop ze communiceren en zich al vele jaren ongestructureerd opstellen.
Matrijaršija staat voor matriarchaat, een maatschappijvorm waarin vrouwen en vrouwelijke cultuur domineren. Toch lijken jullie geen feministische beweging te zijn. Vanwaar die naam dan?
Eigenlijk is Matrijaršija niet verwant aan matriarchaat, het klinkt alleen zo. Het is een verzonnen woord, een term die niet bestond in de Servische taal voordat we in 2014 het huis dat we hadden en de tuin eromheen en de mensen en dieren die erin woonden een naam gaven. Het was een experiment dat ontstond als een woordspeling op Patrijaršija, het belangrijkste bestuursorgaan van de Servisch orthodoxe kerk. Er zit zeker een zekere arrogantie in Matrijaršija als naam en die past goed bij ons. Maar het was er nooit om Patrijaršija tegen te werken, maar om te fungeren als een aanvullende mogelijkheid tot organisatie van leven en werk. Het is niet bedoeld om feministisch te zijn, het is niet gebaseerd op binaries. Misschien wel op tegenstellingen en problematische non dualistische mogelijkheden.
Hebben jullie een maatschappelijke functie als ontmoetingsplaats van Servische kunstenaars?
Matrijaršija is verschillende keren van locatie veranderd. In het begin was het een huis in een buitenwijk met een tuin, waar we samen woonden en werkten, en het was lange tijd een permanente niet formele verblijfplaats. Het huis waar we daarna naartoe verhuisden brandde tot de grond toe af, zodat we nu in ons derde huis wonen. Ondanks alle ontberingen is en blijft Matrijaršija een kruispunt voor kunstenaars uit niet alleen Servië, maar uit de hele regio, Europa en daarbuiten.
Bestaat er een heuse Servische stripscene? Welke namen van Servische striptekenaars zouden we in de gaten moeten houden?
Alles in Servië is echt, zelfs als het dat niet lijkt te zijn (lacht). Er zijn veel geweldige striptekenaars uit Servië, de lijst zou gewoon te lang worden. Maar hou het Novo Doba Festival van niet-gebonden strips in de gaten, dat we sinds 2010 organiseren, en waar altijd geweldige tentoonstellingen en nieuwe zine/strip publicaties te zien zijn.
Heeft de Servische overheid aandacht voor de lokale scene? Worden jullie gesubsidieerd?
Matrijaršija werd bijna vanaf het begin van zijn bestaan gesteund door het Ministerie van Cultuur via de regelmatige jaarlijkse oproepen, maar we zijn nooit volledig afhankelijk geweest van één bron. We zeggen graag dat we een mozaïek van financiering hebben gecreëerd, met geweldige samenwerkingen met lokale instellingen, galeries, musea, enz.
Op Zine Happening zijn jullie een van de hoofdgasten dit jaar met een expo en een talk. Wat mogen we meer specifiek verwachten?
Wij presenteren deze keer onze zeefdrukafdeling. Dat betekent dat wij onze recente productie zullen brengen die een breed scala aan auteurs omvat van ons collectief, maar ook van overal.
Tijdens Zine Happening op 20 en 21 mei exposeert Matrijaršija in de Kunsthal Gent. Op zaterdag hebben ze om 16u een talk in de cinemazaal.
Check onze website voor last minute wijzigingen.
Website Matrijaršija »
Matrijaršija op Instagram »
